Erfgoed wordt toekomst: het Bommevrij in Nieuwpoort krijgt een nieuw leven

Een stille getuige van conflict en veerkracht

Het Bommevrij werd in de Hollandse periode begin 19e eeuw gebouwd als onderdeel van de Wellingtonbarrière. Het diende als kruitmagazijn, met metersdikke muren om bij ontploffing schade in de omgeving te beperken. Dankzij die stevige constructie doorstond het gebouw als een van de weinigen het oorlogsgeweld van WOI. Die uitzonderlijke overleving gaf het pand zijn naam: “bommevrij”, ofwel “bomvrij”.

Van erfgoedsite naar creatief centrum

De stad Nieuwpoort geeft het gebouw een hedendaagse invulling. In de rechtervleugel komen vier ateliers van de Westhoekacademie voor beeldhouwkunst, grafiek, digitale media en tekenkunst. De linkervleugel wordt ingericht als tentoonstellingsruimte voor historische én hedendaagse kunst. Volgens schepen van Cultuur Ann Gheeraert wordt het Bommevrij “een culturele hub” waar creatie, ontmoeting en presentatie samenkomen.

Stad Nieuwpoort -

Respectvolle restauratie en duurzame aanpassingen

De restauratie wordt uitgevoerd met veel zorg voor het historische karakter. Binnenin worden de originele bakstenen gewelven gereinigd met microneveltechniek, een zachte en doeltreffende methode. Kenmerkende elementen zoals de gele moefen blijven behouden. Tegelijk krijgt het gebouw nieuwe voorzieningen zoals vloerverwarming, modern sanitair, verlichting en een lift voor optimale toegankelijkheid.

De buitenzijde ondergaat eveneens een grondige aanpak: zwaar verweerde bakstenen worden vervangen, het voegwerk vernieuwd en 26 dichtgemaakte ramen opnieuw geopend om licht binnen te brengen. De oorspronkelijke grasbedekking van het dak maakt plaats voor zwarte leien – beter afgestemd op de nieuwe functie.

Rondom het gebouw worden ook rioleringswerken uitgevoerd, inclusief een infiltratiebekken en regenwateropvang. De doorgang naar de Duvetorre en de tuin worden in een latere fase aangepakt.

Investering in erfgoed en toekomst

Het project vergt een investering van 2.447.148 euro, waarvan 1.642.190 euro wordt gesubsidieerd via een erfgoedpremie van het Agentschap Onroerend Erfgoed. Het ontwerp is van de hand van architect Rudy Vereecke (Monument in Ontwikkeling).

Erfgoed met toekomstwaarde

Met de herbestemming van het Bommevrij slaat Nieuwpoort een brug tussen verleden en toekomst. Het gebouw blijft niet alleen bewaard als waardevol militair erfgoed, maar wordt ook een levendige plek waar cultuur en educatie elkaar versterken. Vanaf 2026 wordt het Bommevrij opnieuw een baken in de stad – dit keer niet voor verdediging, maar voor verbinding.