Het Zegel in Mechelen: industrieel erfgoed wordt circulaire kantoorhub

Van postzegeldrukkerij naar multifunctionele werkomgeving

Het gebouw kent een rijke geschiedenis: gestart in 1838 als zeepfabriek, werd het in 1868 een drukkerij voor spoorwegtickets en postzegels. Tot 1993 was het een actieve druksite, waarna het complex jarenlang leeg stond. Met het opstarten van een brownfieldconvenant in samenwerking met de Vlaamse overheid werd in 2021 de weg vrijgemaakt voor sanering en herontwikkeling. De reconversie betekent niet alleen een herbestemming, maar ook een behoud van het architecturaal karakter. De H-vormige structuur, kenmerkend voor het erfgoed, blijft bewaard en vormt het uitgangspunt voor het nieuwe ontwerp.

S3 architecten -

S3 architecten -

S3 architecten -

S3 architecten -

S3 architecten -

Een programma met aandacht voor mens, mobiliteit en erfgoed

Het project behelst vier bouwlagen die ingericht worden als landschapskantoren met veel natuurlijk licht en een open planstructuur. In de kelder komt een publieke fitnessruimte die het welzijn van de gebruikers en de buurtbewoners ten goede moet komen. Een ondergrondse parkeergarage met laadpunten voor elektrische wagens en een ruime fietsenstalling voorziet in duurzame mobiliteit.

De technische uitrusting wordt volledig afgestemd op een fossielvrije exploitatie. Warmtepompen en vloerverwarming zorgen voor een aangenaam binnenklimaat, terwijl de dikke buitenmuren bijdragen tot een stabiele thermische massa. De gevels en daken worden zorgvuldig gerenoveerd, met respect voor het historische karakter, maar voorzien van hedendaagse isolatie en afwerkingen. Aluminium schrijnwerk vervangt verouderde elementen, zonder afbreuk te doen aan de erfgoedwaarde.

Stedenbouwkundig geïntegreerd project

De ligging vlak bij het station van Mechelen maakt van Het Zegel een strategische locatie binnen de stedelijke ontwikkelingsvisie. Het project past binnen de ambitie van de stad om in te zetten op verdichting zonder verharding, met een nadruk op hergebruik van bestaande structuren in plaats van nieuwbouw.

De volledige ontwikkeling wordt gedragen door private middelen, maar met een duidelijke maatschappelijke meerwaarde. Door de combinatie van erfgoedzorg, functiemenging en toekomstgerichte technieken vormt Het Zegel een schoolvoorbeeld van circulaire stadsontwikkeling.

S3 architecten -

S3 architecten -

S3 architecten -

S3 architecten -

S3 architecten -

Planning en vooruitzicht

De voorbereidende werken startten in maart 2023, met de sanering van de ondergrond en de renovatie van het dak als eerste stappen. De gevelwerken zijn voorzien in het voorjaar van 2024. De definitieve oplevering van het project staat gepland voor midden 2025, waarna de eerste huurders – zowel bedrijven als zelfstandige kantoorhuurders – het gebouw kunnen betrekken.

Conclusie

Met de reconversie van Het Zegel geeft Mechelen een nieuwe invulling aan haar industrieel erfgoed, op een manier die zowel economisch als sociaal en ecologisch toekomstgericht is. Het project bewijst dat herbestemming geen compromis hoeft te zijn, maar een kans om duurzame, performante en mensgerichte infrastructuur te creëren. Een voorbeeldproject voor wie actief is in stedelijke renovatie, kantoorgebouwen of integrale gebiedsontwikkeling.