"België staat voor een massale operatie Rebuild van woningen, gebouwen en infrastructuur"

Vertraging in infrastructuur na verkiezingen

Hoewel infrastructuurinvesteringen in 2024 met 4,1% toenamen, wordt in 2025 geen verdere groei verwacht. De hoop ligt op een heropleving van de woningbouw om het evenwicht in de sector te bewaren. De kantoormarkt vertoont een voorzichtig herstel, maar door de structurele opmars van hybride werk is de vraag naar kantoorruimte blijvend gedaald. Veel bedrijven en overheden verkleinen hun kantorenbestand.

Een noodzakelijke vernieuwing

België staat voor een ingrijpende vernieuwing van haar infrastructuur. Heel wat woningen, scholen, ziekenhuizen en fabrieken dateren nog uit de jaren '50 tot '70. Om deze infrastructuur futureproof te maken, is volgens Embuild een investeringscyclus van tien tot vijftien jaar nodig. Vlaanderen heeft al stappen gezet, maar een volgehouden langetermijninspanning blijft essentieel.

Verplicht renoveren, verstandig investeren

Wat de energieprestaties van woningen betreft, werd het verplichte EPC-traject om tegen 2050 van label D naar A te gaan geschrapt. Toch blijft de verplichting bestaan om woningen met een label E of F op te trekken tot minstens label D. Vandaag is één op drie Vlaamse woningen onvoldoende aangepast aan de toekomstige normen. Grondige renovaties verhogen bovendien de verkoopwaarde van het pand.

Ruimtegebruik onder druk

De bouwshift, die het ontwikkelen van nieuwe groene bouwpercelen beperkt, heeft een negatieve impact op projectontwikkeling. Nochtans zijn er tegen 2030 naar schatting 375.000 extra woningen nodig. Verdichting, heropbouw en hoogbouw zijn daarom essentieel, zeker in stedelijke gebieden.

Beleidsaanbevelingen van Embuild

Embuild roept beleidsmakers op om renovaties betaalbaar te houden door:

• Het verlaagde btw-tarief van 6% voor renovatie, sloop en heropbouw te behouden
• Accijnzen op elektriciteit te verlagen (vier keer duurder dan gas per kWh)
• De renovatiekorting tot EPC-niveau D te behouden
• De huurmarkt en sociale woningbouw te stimuleren
• De registratierechten op bouwgrond en bestaande woningen gelijk te schakelen

Vastgoed als veilige haven

Volgens Demeester blijft vastgoed in België een solide investering, mede dankzij het hoge eigendomscijfer van 70%. De impact van economische schommelingen is hierdoor beperkter dan in buurlanden. De bouwmateriaal prijzen zijn gestabiliseerd en de rentevoet (rond 3%) ligt nog steeds onder de inflatie.

Unsplash -

Arbeidsmarkt en technologische vooruitgang

De bouwsector genereert 6% van de toegevoegde waarde in Vlaanderen en stelt zo’n 175.000 mensen tewerk. Het aandeel bedienden en zelfstandigen groeit, maar er blijven structureel 15.000 vacatures openstaan. Volgens Embuild liggen oplossingen in automatisering en het activeren van extra arbeidskrachten. Tijdens het BouwForum 2025 ligt de nadruk op innovatieve werkmethodes zoals off-site preassemblage, prefab 2.0, en het gebruik van drones en robotica. Ook emissieloos bouwen met CO₂-neutraal beton en elektrische machines maakt deel uit van deze shift.

Bouwinnovatie met maatschappelijke impact

Embuild investeert actief in innovatie via regionale innovatieteams en de samenwerking met Buildwise, het grootste sectorale onderzoekscentrum van het land. Met de jaarlijkse Embuild Foundation Award erkent de organisatie bouwbedrijven die zich belangeloos inzetten voor maatschappelijke projecten. De winnaar ontvangt €10.000 voor zijn goede doel.

Vooruitblik

De Belgische bouwsector staat aan de vooravond van een grote transitie. Tussen economische druk, duurzaamheidsverplichtingen en technologische innovatie ontstaat een nieuwe bouwrealiteit. Mits de juiste beleidsmaatregelen en een gezamenlijke langetermijnvisie kunnen de uitdagingen van vandaag de motor worden voor de duurzame gebouwen van morgen.