"België staat voor een massale operatie Rebuild van woningen, gebouwen en infrastructuur"

Verdere vertraging in infrastructuurinvesteringen  

Hoewel infrastructuurinvesteringen in 2024 met 7% toenamen, zet de stijgende trend zich niet door in 2025 en wordt een lagere groei verwacht. Hoewel exacte cijfers nog ontbreken, wijst alles op een vertraging. De overheid, als grote opdrachtgever voor infrastructuur, kampt met begrotingstekorten en niet-geïndexeerde investeringsbudgetten, wat de investeringscapaciteit beperkt. De algemene economische situatie en de inflatie hebben een negatieve invloed op de vraag en de bereidheid van investeerders om in nieuwe projecten te investeren, wat ook de publieke investeringen in infrastructuur raakt, De kantoormarkt vertoont een voorzichtig herstel, maar door de structurele opmars van hybride werk is de vraag naar kantoorruimte blijvend gedaald.

Noodzakelijke vernieuwing

België staat nochtans voor een ingrijpende vernieuwing van haar infrastructuur. Heel wat woningen, scholen, ziekenhuizen en fabrieken dateren nog uit de jaren 1950 tot 1970. Om deze infrastructuur futureproof te maken, is volgens Embuild een investeringscyclus van tien tot vijftien jaar nodig. Vlaanderen heeft al stappen gezet, maar een volgehouden langetermijninspanning blijft essentieel.

De bouwsector genereert 6% van de toegevoegde waarde in Vlaanderen en stelt zo’n 210.000 mensen tewerk. Het aandeel bedienden en zelfstandigen groeit, maar er blijven structureel 15.000 vacatures openstaan

Verplicht renoveren, verstandig investeren

Wat de energieprestaties van woningen betreft, werd het verplichte EPC-traject om tegen 2050 van label D naar A te gaan geschrapt. Toch blijft de verplichting bestaan om woningen met een label E of F op te trekken tot minstens label D. Vandaag is één op drie Vlaamse woningen onvoldoende aangepast aan de toekomstige normen. Grondige renovaties verhogen bovendien de verkoopwaarde van het pand.

Ruimtegebruik onder druk

De bouwshift, die het ontwikkelen van nieuwe groene bouwpercelen beperkt, heeft een negatieve impact op projectontwikkeling. Nochtans zijn er tegen 2030 naar schatting 375.000 extra woningen nodig. Verdichting, heropbouw en hoogbouw zijn daarom essentieel, zeker in stedelijke gebieden.

Beleidsaanbevelingen van Embuild

Embuild roept beleidsmakers op om renovaties betaalbaar te houden door:

• Het verlaagde btw-tarief van 6% voor renovatie, sloop en heropbouw te behouden, zoals nu ook met het recente begrotingsakkoord beslist is door de federale regering
• De renovatiekorting tot EPC-niveau D te behouden
• De huurmarkt en sociale woningbouw te stimuleren
• De registratierechten op bouwgrond en bestaande woningen gelijk te schakelen

De lang gevraagde verlaging van de accijnzen op elektriciteit worden nu gerealiseerd door de federale regering na het begrotingsakkoord van november 2025.

Vastgoed als veilige haven

Volgens Demeester blijft vastgoed in België een solide investering, mede dankzij het hoge eigendomscijfer van 70%. De impact van economische schommelingen is hierdoor beperkter dan in buurlanden. De bouwmateriaalprijzen zijn gestabiliseerd en de rentevoet (rond 3%) ligt nog steeds onder de inflatie.

Arbeidsmarkt en technologische vooruitgang

De bouwsector genereert 6% van de toegevoegde waarde in Vlaanderen en stelt zo’n 210.000 mensen tewerk. Het aandeel bedienden en zelfstandigen groeit, maar er blijven structureel 15.000 vacatures openstaan. Volgens Embuild liggen oplossingen in automatisering en het activeren van extra arbeidskrachten. Tijdens het BouwForum 2025 lag de nadruk op innovatieve werkmethodes zoals off-site preassemblage, prefab 2.0, en het gebruik van drones en robotica. Ook emissieloos bouwen met CO₂-neutraal beton en elektrische machines maakt deel uit van deze shift.

Bouwinnovatie met maatschappelijke impact

Embuild investeert verder actief in innovatie via regionale innovatieteams en de samenwerking met Buildwise, het grootste sectorale onderzoekscentrum van het land. Met de jaarlijkse Embuild Foundation Award erkent de organisatie bouwbedrijven die zich belangeloos inzetten voor maatschappelijke projecten. De winnaar ontvangt 10.000 euro voor zijn goede doel.

Vooruitblik

De Belgische bouwsector staat aan de vooravond van een grote transitie. Tussen economische druk, duurzaamheidsverplichtingen en technologische innovatie ontstaat een nieuwe bouwrealiteit. Mits de juiste beleidsmaatregelen en een gezamenlijke langetermijnvisie kunnen de uitdagingen van vandaag de motor worden voor de duurzame gebouwen van morgen.