Winnend ontwerpteam voorgesteld voor vernieuwd en groter S.M.A.K.

Via een Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester zijn het S.M.A.K. en stadsontwikkelingsbedrijf sogent in de zomer van 2023 op zoek gegaan naar een ontwerpteam voor de vernieuwing en uitbreiding van het museum. In het najaar werden uit 53 inzendingen 5 teams geselecteerd die een ontwerpvoorstel mochten indienen. De keuze van de jury viel op de tijdelijke vereniging van noAarchitecten, David Kohn Architects met Asli Çiçek.

Extra museumgebouw

Het winnende ontwerpvoorstel beantwoordt het best de vraag naar twee museumgebouwen die 'te gast zijn in het park': de S.M.A.K.-hal, waar het huidige museum onderdak vindt, en het Collectiehuis, op de plaats van de vroegere 'casinokop' die nu niet gebruikt wordt. In dat nieuwe Collectiehuis kan de vaste collectie, nu noodgedwongen in het depot, getoond worden. Er kunnen 500 stukken een plek vinden. Beide gebouwen kijken zowel uit op de Floraliënhal tussenin als op het Citadelpark rondom. Grote ramen en balkons zorgen voor een open gevoel. De gebouwen blijven voldoende laag en integreren mooi in het park.

Nieuwe ingang

In het ontwerpvoorstel staat de beleving van het Citadelpark voorop. Ook de keuze van het ontwerpteam om de ingang van het museum te verplaatsen naar de Floraliënhal, werd door de jury enorm gewaardeerd. Dat draagt ertoe bij dat de Floraliënhal, net als in 1913, opnieuw een centrale rol zal spelen in het park, tussen en in het verlengde van beide gebouwen. Beide museumgebouwen komen uit in de hal met uitnodigende trappen, liften en terrassen.

Dialoog tussen permanente collectie en het heden

“Het is belangrijk dat het huiswerk klaar is, opdat de nieuwe Vlaamse regering en het nieuwe Gentse stadsbestuur met deze plannen meteen aan de slag kunnen”, stelt Sami Souguir, schepen van Stadsontwikkeling, cultuur en voorzitter sogent. “Het S.M.A.K. houden zoals het is, is vandaag geen optie. Het gebouw is een energieverslinder en de collectie kan niet in optimale omstandigheden getoond worden. Door dit plan krijgen de ‘casinokop’ en de historische Floraliënhal na vele jaren van leegstand mogelijk een nieuwe functie.”

“Door het museum meer in te bedden in het park, wordt S.M.A.K. een plek waar je als bezoeker wordt betrokken bij de dialoog tussen permanente collectie en het heden”, vult Philippe Van Cauteren, artistiek directeur S.M.A.K., aan. “Het is namelijk de taak van het museum om mee de toekomst te verbeelden, om het debat en het gesprek mogelijk te maken, om met elkaar van standpunt te verschillen over de rol en de betekenis van een museum in een stedelijk weefsel.”

Het is belangrijk dat het huiswerk klaar is, opdat de nieuwe Vlaamse regering en het nieuwe Gentse stadsbestuur met deze plannen meteen aan de slag kunnen

Hergebruik van materialen

De jury waardeerde het uitgangspunt 'circulair bouwen' van het winnende ontwerpteam. Het team wil zich engageren om zoveel mogelijk met de bestaande gebouwen en materialen te werken. De structuur van de gebouwen blijft behouden, maar ze worden geïsoleerd en opnieuw bekleed. Alle materialen van de afbraak, waaronder die van de Rode Poort, worden hergebruikt voor het nieuwe S.M.A.K. Dankzij deze keuze zullen de nieuwe gebouwen zich gemakkelijk in het park inpassen. Voor de nieuwe volumes in de Floraliënhal en voor het houtskelet op het huidige museum gaat de keuze naar duurzame materialen.