Europese topprijs voor renovatie van Het Steen in Antwerpen

Knappe Europese erkenning

Uit in totaal 238 inzendingen uit 24 landen selecteerde de internationale jury het Antwerpse project als winnaar in de categorie Built Heritage. De jury prees vooral “de balans tussen het rigoureus herstellen van het bestaande kasteel en de zorgvuldige afbraak van een naoorlogse aanbouw, waardoor een hedendaagse uitbreiding kon ontstaan die nieuwe functies mogelijk maakt”.

De European Award AHI wordt georganiseerd door het platform Architectural Heritage Intervention, in samenwerking met het Col·legi d’Arquitectes de Catalunya (COAC). De prijs wil exemplaren stellen op het gebied van duurzame, sociaal én cultureel relevante erfgoedzorg.

Michiel De Cleene -

Michiel De Cleene -

Michiel De Cleene -

Middeleeuws erfgoed, hedendaagse invulling

Het Steen is het oudste bewaard gebleven bouwwerk van Antwerpen, oorspronkelijk daterend uit de 11e eeuw. Na eeuwenlange functiewijzigingen en toevoegingen bevatte het kasteel nog een weinig karakteristieke achterbouw uit de jaren 50. Voor de renovatie gunde de Stad Antwerpen de opdracht aan noAarchitecten, die de jaren 50 aanbouw volledig verwijderden om plaats te maken voor een nieuwe, functionele uitbreiding.

Nieuwe én historische elementen in dialoog

In de uitbreiding wordt de traditionele bakstenen gevel voortgezet, met subtiele kleurovergangen die verwijzen naar de natuurlijke verwering van de historische stenen. Belangrijke elementen zoals vensters, gevelindelingen en dakranden zijn in hedendaagse materialen herwerkt, waardoor ze zowel robuust als subtiel aansluiten bij het historische volume. Dit ontwerp geeft het gebouw nieuwe gebruiksmogelijkheden, zoals een multifunctionele hal, tentoonstellings- en ontvangstzones en een cruiseterminal, terwijl het historische karakter intact blijft.

Michiel De Cleene -

Michiel De Cleene -

Kim Zwarts -

Buitenterrein en publiek gebruik

Ook de buitenruimte langs de Scheldekaaien kreeg een nieuwe inrichting. Het terrein is zo hertekend dat verschillende niveaus vlot bereikbaar zijn en de bezoekerservaring wordt versterkt door open zichtlijnen naar de rivier. Zo functioneert Het Steen opnieuw als een levendige toegangspoort tot de stad en als ontmoetingsplek voor zowel Antwerpenaren als toeristen.

Impact voor Vlaanderen

Met deze Europese onderscheiding is de waarde van integrale, kwaliteitsvolle renovatieprojecten in Vlaanderen opnieuw in de schijnwerpers gezet. Het Steen toont aan hoe erfgoed niet alleen bewaard kan worden, maar ook actief kan bijdragen aan toekomstgericht stadsgebruik en toerisme, een belangrijke inspiratiebron voor andere projecten in de sector.