Het beroep van architect evolueert: inzichten uit de ACE 2024 Sector Study

Architecten: een groeiende, veranderende beroepsgroep

Europa telt vandaag 580.000 architecten, wat neerkomt op ongeveer één architect per 1.000 inwoners. Opvallend is dat Italië en Duitsland samen bijna de helft van alle Europese architecten huisvesten. De sector ziet een toename in zelfstandigheid: 46% van de architecten runt vandaag een eigen praktijk, vaak klein en wendbaar.

Hoewel er een positieve evolutie is richting gendergelijkheid – 45% van de architecten is vrouw – blijft de loonkloof hardnekkig bestaan: vrouwen verdienen gemiddeld nog steeds 22% minder dan hun mannelijke collega’s.

De markt: kansen, maar ook uitdagingen

De totale waarde van de Europese bouwsector bedraagt een indrukwekkende €2.600 miljard, maar architecten genereren slechts 1% van die marktwaarde – goed voor een omzet van €26 miljard. Private woningbouw blijft de motor van de sector: 91% van de praktijken is actief in woningontwerp, wat gemiddeld 54% van hun omzet oplevert.

Toch heerst er economische onzekerheid: 37% van de architecten verwacht een daling van de werkvoorraad, tegenover slechts 19% die groei voorspelt. Inflatie heeft de winstgroei van de voorbije jaren grotendeels geneutraliseerd.

Nieuwe normen: duurzaamheid en digitalisering

Duurzaam bouwen is niet langer een niche, maar een basisvereiste: 54% van de architecten past regelmatig lage-energiedesign toe. Post-occupancy evaluations winnen eveneens aan belang, al blijft er ruimte voor groei.

Op vlak van digitalisering zijn 3D-modelleringstools wijdverspreid, maar de adoptie van meer geavanceerde technologieën zoals BIM blijft relatief beperkt.

Praktijken blijven kleinschalig

De meeste architecten werken in kleine structuren: 70% van de praktijken bestaat uit slechts één persoon. De voorbije twee jaar is vooral het aantal solopraktijken gestegen. Hoewel publieke aanbestedingen en ontwerpwedstrijden (ADC's) kansen bieden, zijn bureaucratie en hoge kosten belangrijke drempels: slechts 6% van de praktijken diende in 2023 een openbare offerte in.

De toekomst: veerkracht en leiderschap nodig

De sector staat op een kantelpunt. Architecten zullen een sleutelrol spelen in de transitie naar een duurzame, inclusieve en klimaatbestendige gebouwde omgeving. Ondanks economische uitdagingen blijft het beroep zich kenmerken door creativiteit, innovatie en maatschappelijke relevantie.

De boodschap van de ACE Sector Study 2024 is duidelijk: de Europese architectuursector heeft alles in huis om niet alleen te overleven, maar ook om te bloeien in een snel veranderende wereld.